Αποκαλύψεις για άμεσες κινεζικές επενδύσεις στη SpaceX προκαλούν ανησυχία στις ΗΠΑ
Νέα στοιχεία που αποσφραγίστηκαν από δικαστική υπόθεση στο Ντέλαγουερ αποκαλύπτουν για πρώτη φορά ότι η SpaceX του Ίλον Μασκ έλαβε απευθείας επενδύσεις από Κινέζους επενδυτές. Η μαρτυρία ήρθε από τον επενδυτή Ικμπαλτζίτ Καλόν, στενό συνεργάτη της εταιρείας, ο οποίος κατέθεσε πως Κινέζοι βρίσκονται «απευθείας στο cap table» της SpaceX, δηλαδή ανάμεσα στους μετόχους της. Η αποκάλυψη εγείρει νέα ερωτήματα για τη διαφάνεια της ιδιοκτησιακής δομής της εταιρείας και τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στην εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Η SpaceX είναι ένας από τους σημαντικότερους αναδόχους του αμερικανικού στρατού, με έργα που περιλαμβάνουν την κατασκευή δορυφόρων παρακολούθησης για το Πεντάγωνο, την παροχή υπηρεσιών στο NASA και τη λειτουργία του δικτύου Starlink που χρησιμοποιείται και από τον Λευκό Οίκο. Γι’ αυτό, ακόμη και μικρές μετοχικές συμμετοχές από χώρες που θεωρούνται ανταγωνιστές των ΗΠΑ αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερη σοβαρότητα. Ειδικοί σε θέματα εθνικής ασφάλειας προειδοποιούν ότι τέτοιες επενδύσεις θα μπορούσαν να δώσουν στην Κίνα πρόσβαση σε κρίσιμες πληροφορίες, δημιουργώντας σοβαρούς κινδύνους κατασκοπείας.
Η υπόθεση φανερώνει ότι η SpaceX δεν έχει σαφή πολιτική σχετικά με επενδύσεις από χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν ή η Βόρεια Κορέα. Αν και ο οικονομικός διευθυντής της εταιρείας, Μπρετ Τζόνσεν, παραδέχθηκε πως ζητά από τους μεσάζοντες να αποφεύγουν τέτοιους επενδυτές, οι μαρτυρίες δείχνουν ότι στην πράξη οι περιορισμοί δεν τηρούνταν πάντοτε. Μάλιστα, καταγράφηκαν συναλλαγές μέσω εταιρειών σε φορολογικούς παραδείσους, ώστε να «θολώνει» η προέλευση των κεφαλαίων. Ένα κινεζικό fund φέρεται να μετέφερε 50 εκατ. δολάρια για αγορά μεριδίου στη SpaceX, πριν η συμφωνία ακυρωθεί όταν το θέμα βγήκε στη δημοσιότητα.
Η αποκάλυψη προκάλεσε πολιτική αντίδραση στις ΗΠΑ. Δημοκρατικοί βουλευτές ζήτησαν από τον υπουργό Άμυνας εξηγήσεις για την έλλειψη διαφάνειας στη μετοχική σύνθεση της SpaceX, σημειώνοντας ότι η εταιρεία διαχειρίζεται εξαιρετικά ευαίσθητα κρατικά συμβόλαια. Αν και δεν είναι σαφές αν θα κινηθούν διαδικασίες ελέγχου ή κυρώσεων, το ζήτημα αναδεικνύει τα όρια της συνεργασίας μεταξύ ιδιωτικών κολοσσών και εθνικής ασφάλειας, ειδικά όταν εμπλέκονται κεφάλαια από χώρες που η Ουάσινγκτον θεωρεί στρατηγικούς αντιπάλους.
Με πληροφορίες από το άρθρο των Justin Elliott and Joshua Kaplan στην σελίδα Pro Publica (propublica.org)