Πρώτα η Ουκρανία, τώρα το Ισραήλ: Το λαθρεμπόριο drone είναι το νέο ισχυρό όπλο πολέμου
Μικρά, δύσκολα ανιχνεύσιμα και ικανά να προκαλέσουν ισχυρό πλήγμα, τα επιθετικά drone έχουν εξελιχθεί σε τρομακτικό όπλο στον σύγχρονο πόλεμο. Όταν όμως εκτοξεύονται από βαθιά μέσα στην εχθρική επικράτεια – όπως συνέβη αυτόν τον μήνα στο Ιράν και στη Ρωσία – η επίδρασή τους είναι ακόμη πιο καταστροφική.
Ο αιφνιδιασμός από επιθέσεις drone που προέρχονται από το εσωτερικό συνδυάζει μια κλασική στρατιωτική στρατηγική με τη σύγχρονη τεχνολογία. Η κατασκοπεία και οι μυστικές επιχειρήσεις υπήρξαν ανέκαθεν μέρος του πολέμου, αλλά η χρήση τους για την κατασκευή ή την ανάπτυξη θανατηφόρων drone πίσω από τις γραμμές του εχθρού είναι μια νέα τακτική στη διαρκώς εξελισσόμενη τέχνη του πολέμου, δήλωσαν αξιωματούχοι και ειδικοί σε θέματα οπλικών συστημάτων.
Αυτό συνέβη πριν δύο εβδομάδες, όταν πάνω από 40 ρωσικά μαχητικά χτυπήθηκαν από σμήνος 117 drone που η Ουκρανία είχε κρυφά φυτέψει κοντά σε στρατιωτικές βάσεις στη Ρωσία μήνες νωρίτερα. Κάποια βρίσκονταν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τα ουκρανικά σύνορα.
Το ίδιο συνέβη και στο Ιράν, το οποίο έχασε πυραύλους, αναχαιτιστικά και συστήματα αεράμυνας που καταστράφηκαν την Παρασκευή από drone και άλλα όπλα τα οποία είχαν λαθραία μεταφερθεί στη χώρα από Ισραηλινούς πράκτορες.
Πολλές λεπτομέρειες για τις μυστικές αυτές επιχειρήσεις παραμένουν θολές, προκειμένου να προστατευθούν οι μέθοδοι συλλογής πληροφοριών και οι πηγές.
Αλλά η ισραηλινή προσέγγιση έδωσε ένα προβάδισμα στην ευρείας κλίμακας επίθεση κατά του Ιράν, «επειδή ερχόταν από την αριστερή πτέρυγα», όπως δήλωσε ο Ασάφ Οριόν, απόστρατος Ισραηλινός ταξίαρχος και στρατηγικός αναλυτής στο Washington Institute for Near East Policy.
«Αυτό σημαίνει ότι το Ιράν δεν χρειάζεται μόνο να κοιτά προς τη Δύση, για να δει τι έρχεται, αλλά πρέπει επίσης να κοιτά και προς τα μέσα», είπε ο Οριόν.
Η μυστική αποστολή του Ισραήλ, σύμφωνα με Ισραηλινούς αξιωματούχους, ήταν το αποτέλεσμα ετών εργασίας. Περιλάμβανε και επιχειρήσεις κομάντο μέσα στην Τεχεράνη, η οποία επλήγη σφοδρά την Παρασκευή, με εκρήξεις να πλήττουν ακόμα και κατοικημένα κτίρια.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι τουλάχιστον κάποια από τα drone που χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση ήταν τύπου quadcopter (με τέσσερις έλικες), μικρού μεγέθους αλλά ικανά να μεταφέρουν βόμβες ή άλλα όπλα.
«Ένα από τα στοιχεία που συνέβαλαν στην επιτυχία ήταν, φυσικά, ο αιφνιδιασμός», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου σε τηλεοπτικό του διάγγελμα το βράδυ της Παρασκευής. «Είπα στον πρόεδρο Τραμπ όταν μιλήσαμε: ‘Ο αιφνιδιασμός είναι η ουσία της επιτυχίας’.»
Ο Νετανιάχου συνέκρινε τη μυστική επίθεση με μια άλλη επιχείρηση του Ισραήλ, τον Σεπτέμβριο στον Λίβανο, όπου εκρηκτικά είχαν τοποθετηθεί σε συσκευές τύπου pager και ασυρμάτους, στοχεύοντας τη Χεζμπολάχ. Αυτή η επιχείρηση είχε αναφερθεί και νωρίτερα τον Ιούνιο, μετά τη συντονισμένη επίθεση της Ουκρανίας στη Ρωσία, ως παράδειγμα του πώς η τεχνολογία αλλάζει ραγδαία τον τρόπο διεξαγωγής πολέμου.
Όμως, στον πυρήνα όλων αυτών των στρατιωτικών επιχειρήσεων – στον Λίβανο, τη Ρωσία και τώρα το Ιράν – βρίσκεται η επίπονη και συχνά μάταιη διαδικασία της συλλογής πληροφοριών. Τέτοιες επιχειρήσεις μπορεί να απαιτούν χρόνια και εμπεριέχουν μεγάλο κίνδυνο.
«Στο τέλος της ημέρας, τα drone είναι απλώς εργαλεία. Το πώς χρησιμοποιούνται εξαρτάται από το επίπεδο της τεχνογνωσίας και της δημιουργικότητας σου», δήλωσε ο Φαρζάν Σαμπέτ, αναλυτής στο Geneva Graduate Institute στην Ελβετία, ειδικός στο Ιράν και στα οπλικά του συστήματα. «Είναι μια φυσική εξέλιξη – και αυτή είναι μόνο μια πρόγευση από όσα έρχονται.»
Τα drone ίσως εξελιχθούν σε ιδιαίτερα ελκυστικά όπλα για μυστικές επιχειρήσεις, πρόσθεσε ο Σαμπέτ, ειδικά αν μπορούν να μεταφερθούν σε εχθρικό έδαφος σταδιακά και τμηματικά, γεγονός που τα καθιστά ακόμη πιο δύσκολα στον εντοπισμό.
Καθώς ο πόλεμος με drone εξελίσσεται, θα εξελίσσονται και οι τρόποι αντιμετώπισής του. Αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν από απλές λύσεις, όπως η ενίσχυση του στρατιωτικού εξοπλισμού με προστατευτικά καλύμματα, έως προηγμένα συστήματα εξουδετέρωσης drone με όπλα ή παρεμβολείς.
Ο Σαμπέτ σημείωσε ότι το Ιράν έχει αναπτύξει ένα πολυεπίπεδο σύστημα αεράμυνας με «360 μοίρες αντίληψη απειλών», το οποίο, εάν λειτουργούσε, θα έπρεπε να εντοπίζει επιθέσεις είτε από μεγάλο ύψος (όπως οι βαλλιστικοί πύραυλοι), είτε από κοντινή απόσταση (όπως drone που εκτοξεύονται από λίγα χιλιόμετρα μακριά). Το γιατί δεν λειτούργησε αυτό την Παρασκευή παραμένει ασαφές.
Αλλά οι ομοιότητες μεταξύ των επιχειρήσεων λαθρεμπορίου drone από το Ισραήλ και την Ουκρανία υποδηλώνουν ότι τέτοιες τακτικές θα αντιγραφούν και σε άλλες συγκρούσεις – τουλάχιστον μέχρι να αναπτυχθούν ακόμα πιο αθόρυπες ή ισχυρές πολεμικές τεχνολογίες.
«Η τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε είναι εντυπωσιακή τόσο στις ουκρανικές όσο και στις ισραηλινές επιχειρήσεις – ξεπερνά τα όρια της καινοτομίας στον πόλεμο», είπε ο Σαμπέτ. «Αλλά για μένα, το πιο απίστευτο είναι το κομμάτι της ανθρώπινης συλλογής πληροφοριών.»
Πηγή: The New York Times