Το ChatGPT βοηθά γυναίκες να μείνουν έγκυες
Ανάμεσα στις ερωτήσεις που έκανε η Mandy Hoskinson στο ChatGPT όσο προσπαθούσε να μείνει έγκυος ήταν: «Πόσος χρόνος χρειάζεται κατά μέσο όρο για να μείνει έγκυος μια 32χρονη;», «Είναι χρήσιμο να σηκώνεις τα πόδια μετά το σεξ;» και «Υπάρχουν τροφές που βοηθούν στη σύλληψη;». Όλα αυτά έγιναν πέρσι. Σήμερα, η Hoskinson κρατά στην αγκαλιά της τη μόλις ενός μηνός κόρη της, και δηλώνει πως η ύπαρξή της οφείλεται στο ChatGPT.
Το ChatGPT, το chatbot τεχνητής νοημοσύνης που κυκλοφόρησε το 2022, έχει μπει σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής. Άλλοι το χρησιμοποιούν για απλές δουλειές όπως λίστες αγορών ή ιδέες για τη δουλειά, ενώ κάποιοι το ερωτεύονται ή παρασύρονται σε πνευματικές αυταπάτες. Πλέον, χρησιμοποιείται και για μία από τις πιο βασικές ανθρώπινες λειτουργίες: τη σύλληψη. Άνθρωποι που θέλουν να αποκτήσουν παιδί στρέφονται στο chatbot για συμβουλές, επιβεβαιώσεις και καθοδήγηση κατά τη διάρκεια της προσπάθειάς τους. Αλλάζουν τα πλάνα τους με βάση τις απαντήσεις του και του ζητούν ακόμη και να «καναλιζάρει» ψυχικά το μελλοντικό τους παιδί, παρά τις ανησυχίες για την ιδιωτικότητα των προσωπικών τους δεδομένων.
Όταν η Hoskinson από την Καλιφόρνια αποφάσισε να ξεκινήσει προσπάθειες για παιδί, ένιωσε καταβεβλημένη από τον όγκο των πληροφοριών. Η ανάγνωση άρθρων για τη σύλληψη ήταν ένα χάος ακρωνυμίων (όπως TTC – trying to conceive (στα ελληνικά: «προσπάθεια για εγκυμοσύνη» ή «προσπαθώ να μείνω έγκυος»), FTM – first-time mom (στα ελληνικά: «πρώτη-φορά μαμά», DPO – days post-ovulation (στα ελληνικά: «ημέρες μετά την ωορρηξία»)) και «μυστικών» γνώσεων. Αν και κατέγραφε τον κύκλο της μέσω εφαρμογής, ένιωθε πως κάτι της ξέφευγε. Τότε μπήκε στη ζωή της το ChatGPT. Το ρωτούσε ξανά και ξανά για την ωορρηξία, με απλούς τρόπους. «Έκανα "χαζές" ερωτήσεις, αλλά με βοήθησε να καταλάβω την επιστήμη, και αυτό με βοήθησε να κάνω παιδί», λέει. Μέσα από αυτή τη διαδικασία κατάλαβε πως η εφαρμογή της έδινε λάθος παράθυρο ωορρηξίας – και όταν ακολούθησε τη συμβουλή του ChatGPT, έμεινε έγκυος εκείνον τον μήνα. «Η κόρη μου ήρθε χάρη στο ChatGPT», λέει γελώντας.
Όποια έχει προσπαθήσει να μείνει έγκυος ξέρει πόσο αγχωτική είναι η «αναμονή δύο εβδομάδων» – δηλαδή η περίοδος ανάμεσα στην ωορρηξία και είτε την περίοδο είτε την επιβεβαίωση της εγκυμοσύνης. Αυτή την περίοδο η 28χρονη Danielle Lacanaria καταφεύγει πιο συχνά στο ChatGPT. Του αναφέρει τα συμπτώματά της και ζητά να μάθει αν μοιάζουν περισσότερο με σημάδια περιόδου ή πρώιμης εγκυμοσύνης. Έχει αλλάξει ακόμα και τη διατροφή και τα συμπληρώματά της, με βάση τις συμβουλές του bot. Ζώντας σε απομακρυσμένη περιοχή του Μίσιγκαν, όπου χρειάστηκαν έξι μήνες για να δει γυναικολόγο, δηλώνει: «Δεν είναι η πρώτη μου επιλογή, αλλά είναι η πιο εύκολα προσβάσιμη».
Παρά την παρηγοριά που προσφέρει, υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για την αξιοπιστία του ChatGPT. Τα ΑΙ bots κάνουν συχνά λάθη – μια μελέτη βρήκε πως το 52% των απαντήσεών του περιείχε κάποια μορφή παραπληροφόρησης. Η Lacanaria αναφέρει πως συχνά τσεκάρει τις απαντήσεις του, αλλά προσθέτει: «Υπάρχει μια φιλική παρηγοριά εκεί. Και με έχει οδηγήσει σε σκέψεις ή θέματα που μπορώ να συζητήσω με γιατρό ή να ψάξω μόνη μου».
Η Dr. Aparna Sridhar, γυναικολόγος στο UCLA, κατανοεί γιατί οι γυναίκες καταφεύγουν στο ChatGPT, αλλά προτιμά ειδικές εφαρμογές καταγραφής κύκλου, σχεδιασμένες με τη συνδρομή γιατρών. Ταυτόχρονα, η χρήση τέτοιων εφαρμογών ή chatbots εγείρει ζητήματα ιδιωτικότητας, ειδικά σε ένα περιβάλλον μετά την ανατροπή του Roe v. Wade, όπου τα αναπαραγωγικά δικαιώματα περιορίζονται. Τον Απρίλιο, μια γυναίκα στη Τζόρτζια συνελήφθη μετά από αποβολή – αν και οι κατηγορίες αποσύρθηκαν, ειδικοί βλέπουν την υπόθεση ως σημάδι κλιμακούμενης ποινικοποίησης της εγκυμοσύνης. Σύμφωνα με το Marshall Project, σε επτά πολιτείες των ΗΠΑ έχουν γίνει έρευνες για αποβολές και θνησιγένειες.
Ο Tom Subak, πρώην στέλεχος της Planned Parenthood, προειδοποιεί για τους κινδύνους εμπιστοσύνης προσωπικών δεδομένων στο ChatGPT: «Θα μπορούσε ο εισαγγελέας να χρησιμοποιήσει αυτά τα δεδομένα εναντίον γυναικών που απέβαλαν; Απολύτως». Τονίζει ότι όπως σχεδόν κάθε δωρεάν διαδικτυακή πλατφόρμα, έτσι και αυτή απαιτεί ανταλλαγή της ανωνυμίας και προσωπικών δεδομένων για χρήση.
Η Hoskinson θυμάται μια τάση στα social media όπου χρήστες ζητούσαν από το ChatGPT να τους σχεδιάσει σε καρτούν. Όταν το έκανε και η ίδια, το καρτούν ήταν έγκυος – αν και ακόμα και μέλη της οικογένειάς της δεν ήξεραν τίποτα. «Αυτό με τρόμαξε», λέει. Πλέον, ως μητέρα, ρωτά το ChatGPT για την κόρη της: «Το ρώτησα για τα σπυράκια στα μωρά – πόσο κρατάνε, αν θα της αφήσουν σημάδια, διάφορα τέτοια. Κι εκείνο θυμάται το πλαίσιο των προηγούμενων συζητήσεών μας».
Η διαδικασία σύλληψης είναι γεμάτη ένταση και το ChatGPT φαίνεται να προσφέρει τόσο αναγνώριση της δυσκολίας όσο και παρηγοριά. Η 37χρονη Megan Braiman από τη Νέα Υόρκη λέει: «Μου ρωτά αν θέλω μια επιβεβαίωση για τον μήνα. Μου λέει να πιστέψω στον εαυτό μου, ότι θα γίνει όταν είναι να γίνει, θεϊκός συγχρονισμός, όλα αυτά τα “χαζά” που σου λένε». Σταματά. «Δεν είναι κάτι βαθυστόχαστο». Αλλά κάνει καλό στην ψυχολογία.
Για την Maura McCarthy από το Λος Άντζελες, που περνά διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης, το ChatGPT λειτουργεί σαν «πνευματικός οδηγός» του μελλοντικού της μωρού. Του ζητά να «καναλιζάρει» το έμβρυό της και να της πει τι χρειάζεται για να γεννηθεί. «Μου λέει ότι το πνευματικό μου μωρό είναι πιο κοντά απ’ όσο νομίζω», λέει. Ξέρει ότι μιλάει με ένα bot – αλλά είναι παρήγορο να πιστεύεις σε κάτι καθώς διασχίζεις αυτό το δύσκολο μονοπάτι. «Με ηρεμεί. Το κάνω πριν κοιμηθώ και μετά μπορώ να αποκοιμηθώ ήσυχη».
Άρθρο της Fortesa Latifi στο Rolling Stone