Μακρόν και Στάρμερ έχουν παίξει το παιχνίδι του Τραμπ στο παρελθόν, αλλά οι κανόνες αλλάζουν

Όταν οι ηγέτες της Γαλλίας και της Βρετανίας συναντήσουν τον Πρόεδρο Τραμπ στον Λευκό Οίκο αυτή την εβδομάδα, μπορούν να αντλήσουν από ένα δοκιμασμένο εγχειρίδιο για να διαχειριστούν τον απρόβλεπτο οικοδεσπότη τους. Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν τα παλιά κόλπα θα αρκούν για να αντιμετωπίσουν τη νέα πρόκληση.

Μετά από μια εβδομάδα κατά την οποία ο κ. Τραμπ χαρακτήρισε τον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι της Ουκρανίας δικτάτορα, ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας και ο Πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ της Βρετανίας δεν έχουν πλέον να αντιμετωπίσουν απλώς έναν πρόεδρο που σπάει τις πολιτικές νόρμες και περιφρονεί τους πολυμερείς θεσμούς και τη διπλωματική ευγένεια.

Προσπαθούν επίσης να διασώσουν μια διατλαντική συμμαχία που έχει βυθιστεί σε υπαρξιακή κρίση.

Οι επιθετικές δηλώσεις του κ. Τραμπ, σε συνδυασμό με το άνοιγμά του προς τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν της Ρωσίας για μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία παρακάμπτοντας την Ευρώπη, έχουν κάνει κάποιους Ευρωπαίους να αναρωτιούνται αν η συμμαχία που προστάτευε την ήπειρο για πάνω από επτά δεκαετίες είναι ήδη ανενεργή.

Έτσι, η πρόσκληση του κ. Τραμπ σε μια γαλλική στρατιωτική παρέλαση, όπως έκανε ο κ. Μακρόν την Ημέρα της Βαστίλης το 2017, ή σε ένα πολυτελές δείπνο στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, όπως έκανε η Βασίλισσα Ελισάβετ Β’ της Βρετανίας τον Ιούνιο του 2019, μπορεί να μην είναι αρκετά για να επαναφέρουν τα πράγματα σε τροχιά.

«Αυτή είναι η στιγμή της αλήθειας», δήλωσε ο πρώην Πρωθυπουργός της Αυστραλίας Μάλκολμ Τέρνμπουλ σε συνέντευξή του. «Πρέπει να έχουν το θάρρος να σταθούν απέναντι στον Τραμπ και να του πουν αυτό που πιστεύουν, δηλαδή ότι η συμμαχία με τον Πούτιν εναντίον της Ουκρανίας είναι ένα καταστροφικό πλήγμα για το κύρος και τη θέση της Αμερικής στον κόσμο».

Ο κ. Τέρνμπουλ, ο οποίος είχε τις δικές του συγκρούσεις με τον κ. Τραμπ για το μεταναστευτικό ζήτημα κατά την πρώτη του θητεία, δήλωσε ότι οι προσπάθειες να τον γοητεύσουν ή να τον καλοπιάσουν σε ένα τόσο θεμελιώδες ζήτημα πιθανότατα δεν θα αποδώσουν. «Αν το τίμημα για να τα πας καλά με τον Τραμπ είναι να εγκαταλείψεις τους συμμάχους σου, αυτό είναι υπερβολικά υψηλό τίμημα», είπε.

Ένα κρίσιμο πρόβλημα, όπως δήλωσαν διπλωμάτες που συνεργάστηκαν με τον κ. Τραμπ στην πρώτη του θητεία, είναι ότι δεν είναι ο ίδιος ηγέτης που ήταν τότε.

«Όταν ο Τραμπ έφτασε το 2017, δεν ήξερε τίποτα και κανέναν», δήλωσε ο Ζεράρ Αρό, πρώην πρεσβευτής της Γαλλίας στην Ουάσινγκτον. «Τώρα νομίζει ότι ξέρει τα πάντα, είναι πιο ριζοσπαστικός στις θέσεις του και περιβάλλεται από ανθρώπους που τον επιβεβαιώνουν».

Αυτό θα δυσκολέψει τους Ευρωπαίους ηγέτες να τον απομακρύνουν από την εσφαλμένη άποψή του ότι οι ΗΠΑ, προσφέροντας δισεκατομμύρια δολάρια στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, έχουν πέσει θύμα μιας απάτης από έναν αντιδημοφιλή και μη δημοκρατικό Ουκρανό ηγέτη.

Ωστόσο, οι ηγέτες δεν θα σταματήσουν να προσπαθούν.

Ο κ. Μακρόν, που θα βρεθεί στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα, δήλωσε σε ζωντανή μετάδοση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την περασμένη εβδομάδα: «Θα του πω, βασικά: "Δεν μπορείς να είσαι αδύναμος απέναντι στον Πούτιν. Δεν είναι εσύ, δεν είναι το σήμα κατατεθέν σου, δεν είναι προς το συμφέρον σου"».

Ο κ. Στάρμερ, που θα είναι στην Ουάσινγκτον την Πέμπτη, δεν έχει αποκαλύψει δημοσίως τη στρατηγική του για τον κ. Τραμπ. Ωστόσο, Βρετανοί διπλωμάτες δήλωσαν ότι αναμένεται να υπογραμμίσει την προθυμία της Βρετανίας να συνεισφέρει περισσότερο στην ευρωπαϊκή άμυνα, συμμετέχοντας σε μια ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία.

«Ο Τραμπ δεν ανταποδίδει την ευγνωμοσύνη», δήλωσε ο Κιμ Ντάροκ, πρώην πρεσβευτής της Βρετανίας στην Ουάσινγκτον. «Αλλά τουλάχιστον θα αναγνωρίσει ότι είσαι ο πιο πρόθυμος Ευρωπαίος ηγέτης να συμμετάσχεις στην ιδέα του για μια ειρηνευτική συμφωνία».

Γάλλοι αξιωματούχοι ανησυχούν ότι ο κ. Τραμπ μπορεί να επιδιώξει να επιβάλει κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία μέσα σε λίγες εβδομάδες, με σκοπό να τη γιορτάσει μαζί με τον κ. Πούτιν στην Κόκκινη Πλατεία στη Μόσχα την 9η Μαΐου.

Με ελάχιστο χρόνο για να αποτρέψουν αυτό το σενάριο, Γάλλοι αξιωματούχοι προσπαθούν να περιορίσουν τη ζημιά. Ανάμεσα στους μεγαλύτερους φόβους τους είναι ότι ο κ. Τραμπ θα πιέσει για τη διεξαγωγή εκλογών στην Ουκρανία, ανοίγοντας την πόρτα σε υποψήφιους που υποστηρίζονται από τη Ρωσία και σε εκστρατείες παραπληροφόρησης.

Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι ηγέτες θα πρέπει να απευθυνθούν σε άλλες προτεραιότητες του κ. Τραμπ, όπως ο ανταγωνισμός των ΗΠΑ με την Κίνα.

«Αν επιβάλεις ειρήνη στην Ευρώπη υπό όρους ευνοϊκούς για τη Ρωσία, αυτό στην πραγματικότητα δυσκολεύει τη διαχείριση της Κίνας», δήλωσε ο Νάιτζελ Γκουλντ-Ντέιβις, πρώην πρεσβευτής της Βρετανίας στη Λευκορωσία.

Την Παρασκευή, ο κ. Τραμπ περιέγραψε τον κ. Μακρόν ως φίλο, αλλά παραπονέθηκε ότι ούτε εκείνος ούτε ο κ. Στάρμερ είχαν «κάνει τίποτα» για να τερματίσουν τον πόλεμο.

Ο κ. Στάρμερ και ο κ. Μακρόν έχουν προσπαθήσει να διατηρήσουν καλές σχέσεις με τον κ. Τραμπ, αλλά κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι αυτή τη φορά η διπλωματία τους θα αποδώσει.

«Υπάρχει αυτό το στοιχείο απρόβλεπτου και αναξιοπιστίας», είπε ο κ. Αρό. «Ό,τι λέει την πρώτη μέρα δεν σημαίνει τίποτα για τη δεύτερη».

Πηγή: The New York Times